الحاق اولیۀ بلغارستان و رومانی به منطقۀ شنگن در مارس 2024
در 30 دسامبر 2023، شورای اتحادیه اروپا تصمیمی تاریخی برای پذیرش بلغارستان و رومانی در منطقۀ شنگن گرفت. با حذف کنترلهای مرزهای داخلی هوایی و دریایی، این تصمیم از 31 مارس 2024 اجرایی خواهد شد. این تصمیم که نتیجۀ 12 سال مذاکره است، گامی مهم در راستای ادغام کامل این دو کشور در منطقۀ شنگن است. وزیر کشور اسپانیا، فرناندو گرانده-مارلاسکا گومز، رضایت خود را از این پیشرفت ابراز کرد. این اتفاق همزمان با تغییر برنامۀ انجمن بینالمللی حملونقل هوایی (یاتا) خواهد بود.
کمیسیون اتحادیۀ اروپا با ستایش این اقدام پیشبینی کرده است که سفر، تجارت و گردشگری رونق یابد و بازار داخلی تقویت شود. رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، فون در لاین، با اشاره به جایگاه و اهمیت تاریخی بلغارستان و رومانی، بر آزادی جابهجایی بین مرزهای دریایی و هوایی داخلی تأکید کرد. وی از تلاش و پشتکار این کشورها در تحقق استانداردهای شنگن قدردانی کرد.
بلغارستان و رومانی از زمان الحاقشان به اتحادیۀ اروپا در مسیر پیوستن به شنگن بودهاند. آمادگی این دو کشور اولین بار در سال 2011 تأیید شد و در طی مأموریتهای مختلف حقیقتیاب در مرزهای خارجی آنها در سالهای 2022 و 2023 مجدداً تأیید شد. اتحادیۀ اروپا در دهۀ گذشته معماری شنگن را تقویت کرده است تا از یکپارچگی اقدامات امنیتی و همکاریها اطمینان حاصل شود. این نهمین گسترش منطقۀ شنگن و گواهی بر اعتماد و اتحاد متقابل کشورهای عضو است.
از آنجایی که وسعت منطقۀ شنگن بهزودی به بیش از 4.5 میلیون کیلومترمربع گسترش خواهد یافت و جمعیت تقریباً 450 میلیونی را شامل خواهد شد، گفتوگوها در سال 2024 برای لغو کنترلها در مرزهای زمینی داخلی ادامه خواهد یافت. بلغارستان و رومانی نیز برای مدیریت مرزهای خارجی خود حمایت مستمر دریافت خواهند کرد، از جمله حمایتها و کمکهای مالی از سوی فرانتکس (Frontex) که بهعنوان بازوی اتحادیۀ اروپا در زمینۀ هماهنگی فعالیتها برای کنترل مرزها عمل میکند.
سیاست ویزای شنگن که زیربنای اصل رفتوآمد آزاد در اتحادیۀ اروپاست، اقامت کوتاهمدت تا 90 روز را در یک دورۀ 180 روزه در سراسر منطقۀ شنگن تسهیل میکند. این سیاست که در حال حاضر برای 27 کشور اعمال میشود، به زودی بلغارستان و رومانی را هم شامل خواهد شد و 29 کشور را در بر خواهد گرفت. این سیستم ویزای یکپارچه، که گزینههای ورود یکباره یا چندباره را ارائه میدهد، مسافرت گردشگران و مدیران کسبوکارها را تسهیل میکند و به آنها امکان میدهد با یک ویزا از چندین کشور اروپایی عبور کنند. الحاق قریبالوقوع بلغارستان و رومانی، که از مارس 2024 اجرایی میشود، نشانهای از پیشرفتهای چشمگیر در منطقۀ شنگن است که هدفش جابهجایی آسانتر و تقویت یکپارچگی اقتصادی و فرهنگی در اتحادیۀ اروپاست.